تفکر خلاق از مهمترین مهارت‌ها و ویژگی‌های انسان است که توسط آن خود را با محیط همیشه متغیر، منطبق می‌کند. هر انسانی توانایی تولید تفکر خلاق را دارد و بدون محدودیت می‌تواند دست به خلاقیت بزند. تفکر خلاق پایانی ندارد زیرا انسان برای بقا نیاز به پذیرفتن شرایط پیرامون و افزایش خلاقیت دارد. بنابراین تفکر خلاق فقط ابزاری جهت تسهیل کردن کارها نیست بلکه ضرورتی برای ادامه حیات است.
راهکارهایی برای تقویت تفکر خلاق
خلاقیت را با کمک روش‌های زیر تقویت کنید:
- ورزش کردن : ورزش منظم علاوه بر تقویت ماهیچه‌های بدن و نقش مهمی که در سلامت جسمانی دارد. گردش خون را بهبود بخشیده و باعث افزایش تمرکز و بهتر شدن فرآیند تفکر می‌شود، زیرا با ورزش کردن استرس و اضطراب را از خود دور کرده و همین مسئله برای پرورش فکری بسیار مؤثر است
- مطالعه کنید: قطعاً شما همه‌چیز را نمی‌دانید و توانایی مطالعه تمامی دانش‌ها را ندارید اما می‌توانید به موضوعات موردعلاقه خود سرزده و از آنها ایده بگیرید. دانستن بیشتر به توانستن بیشتر کمک می‌کند. حتی با خواندن رمان، توانایی ترسیم دنیای جدید را خواهید داشت و این امر زمینه‌ای برای رشد تفکر خلاق فراهم می‌کند. مطالعه کتاب هایی در زمینه تفکر خلاق نیز از منابع مهم جهت تقویت این مهارت است.
- با افراد خلاق معاشرت کنید: تنها احمق‌ها هستند که فکر می‌کنند همه‌چیز را باید خود شخص تجربه کند. مگر عمر انسان چقدر است که فرصت کافی برای این‌همه تجربه داشته باشد. گاهی ما می‌توانیم عملکرد خود را بر پایه تجربیات دیگران، آنچه گذرانده‌اند و نتیجه ناشی از آن تنظیم کنیم. افراد خلاق قطعاً منبع الهام خوبی خواهند بود.
- کودک باشید: هرچقدر بیشتر خودتان را شبیه کودکان کنید بیشتر به ذهنتان کمک کرده‌اید. همانطور که می دانید کودک درون منبع الهام و شهود است، تلاش کنید برای کودک درونتان حال و هوای خوبی ایجاد کنید تا او نیز شما را در رسیدن به خواسته هایتان یاری رساند. حتی اگر کودکی در اطرافتان دارید ساعت‌های بیشتری را به بازی با آنها بپردازید. قوه تخیل بچه‌ها بسیار قوی است و قطعاً برای شما نکات آموزنده زیادی خواهد داشت.
- به نت‌برداری عادت کنید: نت‌برداری همچون مسواک زدن از عادت‌هایی است که برای سلامتی جسم و روان مفید است. ما در دنیای پرمشغله و پراسترسی زندگی می‌کنیم و این مسئله موجب کاهش حافظه ما می‌شود و ممکن است خیلی چیزها را به‌راحتی فراموش کنیم. بنابراین نت‌برداری شما را از این نگرانی رها کرده و دیگر هیچ ایده نویی از قلم نمی‌افتد.
- ذهنتان را ورزش دهید: ورزش ذهن مثل بازی‌های فکری، حل جدول، مطالعه، نقاشی و یادگیری یک مهارت جدید… است. ذهن شاید تنها چیزی است که هرچه بیشتر از آن کار بکشید قوی‌تر می‌شود.
- شهامت داشته باشید : ترس به بقای انسان کمک می‌کند اما در خیلی از موارد مانع موفقیت می‌شود. ترس از شکست، مسخره شدن و به سرانجام نرسیدن را کنار بگذارید و بپذیرید که در هر اتفاق و تصمیمی احتمال شکست وجود دارد و با تقویت راهکارهای تفکر خلاق به خواسته‌های خود جامه عمل بپوشانید.
چطور بعضی از آدم‌ها همیشه در حال ساختن ایده‌های جدید هستند و اندیشه خلاقانه دارند، در حالی که بعضی دیگر نمی‌توانند به‌راحتی این کار را انجام دهند؟ پاسخ این سؤال در توانایی آنها در استفاده از تفکر خلاق (Creative Thinking) نهفته است. تفکر خلاق، توانایی داشتن نگاه متفاوت به هرچیز و یافتن راه‌های جدید برای حل مشکلات است.
مهارتهای تفکر خلاق، فقط برای افرادی مثل هنرمندان و نوازندگان و کارآفرینان نیست؛ همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. شما هم برای داشتن فکر خلاق می‌توانید مهارت‌ها و تکنیک‌های مفیدی را یاد بگیرید و دیدگاه جدیدی را برای نوآوری، حل مسئله و مدیریت تغییر ایجاد کنید.
نکته طلایی کارکرد مغز
اگر خسته، گرسنه، یا تشنه باشید، مغز شما درست کار نخواهد کرد، زیرا آن‌قدر درگیر ارضای نیازهای فیزیکی شما می‌شود که به موضوعات مهم‌تر نوبت نمی‌رسد. اگر بترسید یا استرس بالایی داشته باشید نیز مغز شما کارکرد مناسبی نخواهد داشت؛ کافی است به این فکر کنید که در شرایطی که تحت فشار زیادی مثل امتحان‌دادن هستید، پاسخ به یک سؤال چقدر سخت است. ورزش مرتب، تغذیه سالم، خواب کافی و شرکت در فعالیت‌های سرگرم‌کننده باعث کارکرد عالی مغز می‌شود. اگر این نکات را رعایت کنید، از مغز خود پاداش می‌گیرید؛ چگونه؟ با اندیشیدن به موضوعاتی که خیال میکنید خیلی وقت پیش، آنها را رها کرده‌اید یا حتی فکرکردن در موقع خواب.
چطور نیم‌کره راست مغز خود را درگیر کنید؟
تحقیقات متعدد در سال‌های اخیر، نشان داده است که نحوه عملکرد دو نیم‌کره مغز متفاوت است؛
نیم‌کره چپ مغز، مبتنی بر منطق و نظم است و نیم‌کره راست مغز، روی جنبه‌های آشفته، خلاقانه و نوآورانه تمرکز دارد.
هرچند این دیدگاه به نظر افراطی می‌رسد، شواهد حاکی از آن است فعالیت‌های بدنی مؤثر برای بخش خلاق مغز، به شما کمک می‌کنند تا متفاوت فکر کنید.
برای این منظور، به‌سادگی می‌توانید شکلی سه‌بعدی مانند بادکنک ترسیم کنید. این فعالیت می‌تواند فردی یا گروهی باشد تا به فرایندهای فکری شما یا دیگری کمک کند.
راه دیگر برای کنترل بخش خلاق مغز، خلق چیز جدیدی است که شاید فراتر از بادکنک، جعبه‌های مقوایی قدیمی بزرگ و کوچک یا حتی لِگو باشد. بسیاری از افراد می‌دانند که پازل‌های جیگسا (جورچین)، روش مناسبی برای تقویت تفکر خلاق است.
اهمیت تفکر خلاق
شرکتی مثل کیک‌استارتر (Kickstarter)، برای اولین بار از ایده سرمایه‌گذاری جمعی پاداش‌محور، برای پرکردن شکاف موجود در بازار استفاده کرد؛ یا شرکت اوبر (Uber)، مفهوم حمل‌و‌نقل عمومی را در ذهن همه دگرگون کرد؛ شرکت تسلا (Tesla) نیز تکنولوژی خودروسازی را به‌سمت امتحان ایده‌های جدید و هیجان‌انگیز هدایت کرد. ویژگی مشترک همه این شرکت‌های پیش‌گام، ارزشی به‌نام خلاقیت است.
۶ راه برای تقویت تفکر خلاق
۱. درباره‌ی موضوعاتی مطالعه کنید که شما را از حاشیه‌ی امنتان خارج کنند
همه‌ی ما عاشق این هستیم که مطالبی مرتبط با تجارتمان را مطالعه کنیم، اما مطالعه‌ی این موضوعات تفکر خلاق را تقویت نمی‌کند. اگر خوش‌شانس باشید، به شما انگیزه خواهند داد و الهام‌بخشتان خواهند بود. اگر می‌خواهید خلاق‌تر باشید، باید موضوعاتی را مطالعه کنید که به طور معمول به سراغشان نمی‌روید. از وبلاگ‌هایی که موضوعات جدیدی را بررسی می‌کنند، بازدید کنید. کتاب‌های خارج از حوزه مورد‌علاقه‌تان را بخوانید. حتی می‌توانید با غریبه‌ای ناهار بخورید تا با طرز فکر جدید آشنا شوید.
۲. مقاله‌ی ۵۰۰کلمه‌ای و بدون موضوعی را بنویسید
وقتی نمی‌توانم افکارم را متمرکز کنم یا ایده‌های جالبی را ارائه دهم، از این تمرین سرگرم‌کننده استفاده می‌کنم. یک صفحه خالی پیدا می‌کنم و فقط شروع به نوشتن می‌کنم؛ بدون تیتر، موضوع، ویرایش و از همه مهم‌تر بدون هیچ انتقادی از خودم. اجازه می‌دهم انگشتانم از طریق قلم جاری شود و مغزم تصمیم بگیرد که کلمات بعدی چه چیزهایی باشند. به طور معمول، با چیزهای عجیب‌و‌غریب و دیوانه‌واری مواجه می‌شوم که هرگز آنها را به اشتراک نمی‌گذارم، اما بعد از آن احساس می‌کنم که انرژی و خلاقیتم افزایش یافته‌است.
۳. برای تقویت تفکر خلاق به سینما بروید و فیلم تماشا کنید
تماشای فیلم روی صفحه‌ای بزرگ یکی از چیزهایی است که به وسیله‌ی آن می‌توانید از تجربه‌ی حسی بی‌نظیری لذت ببرید و همچنین تفکر خلاق خود را تقویت کنید. صفحه‌ی نمایش بزرگ، صدایی که فضا را احاطه کرده‌است، بو و مزه‌ی پاپ‌کورن تازه و صندلی‌هایی که ثابت‌اند و ایده کارگردان فیلم و پیامی که در متن فیلم نهفته است.
۴. با کسی که نمی‌شناسید، آشنا شوید.
شنیدن داستان شخصی که نمی‌شناسید، تجربه‌ی بسیار فوق‌العاده‌ای است و ذهنتان را باز می‌کند. شاید از آنها چیز جدیدی یاد بگیرید. شاید دیدگاه جدیدی به شما بدهند که پیش از این هرگز آن را نشنیده‌باشید؛ شاید دانش جدیدی را به شما منتقل کنند و در بهبود تفکر خلاق تان مؤثر باشد.
5.تمرین «جلسه‌ی طوفان فکری بدون ایده‌های بد» را انجام دهید
برای تقویت تفکر خلاق خود، حداقل از یک فرد دیگر دعوت کنید و جلسه‌ی طوفان فکری (Brainstorming) را به مدت ۴۵ تا ۶۰ دقیقه، بدون هرگونه فناوری و انتقاد، برگزار کنید. موضوع یا ایده‌ی موردنظر را مطرح کنید و درباره‌ی آن گفت‌وگو کنید. تمام ایده‌های خود را روی کاغذ یادداشت کنید و هیچ ایده‌ای را نقد نکنید. باید شخصا این کار را انجام دهید و مطمئن شوید که در طول جلسه هیچ انرژی منفی یا بازخوردی وجود نداشته‌باشد. ممکن است در نهایت با ۱۰۰ ایده وحشتناک روبه‌رو شوید، اما شرط می‌بندم که به ۱ یا ۲ ایده‌ی خوب نیز دست پیدا کرده‌اید؛ به علاوه، هرچه بیشتر این کار را انجام دهید، عملکردتان بهتر خواهد شد.
6.به چالش ها و تضادهای زندگی با دید مثبت بنگرید.
علت موفقیت برخی از موفق‌ترین شرکت های دنیا، این است که به وضعیت موجود نگاه کرده و چون آن را مناسب ندیدند، تصمیم به استفاده از ایده ها و تکنولوژی‌های جدید گرفتند؛ عده‌ای ورق را برگردانده و صنعتی را به‌کلی نابود کرده یا حتی صنعت جدیدی را خلق کرده‌اند.
تفکر خلاق اغلب نیازمند اندیشیدن به «غیرممکن‌ها» است؛ یعنی ایده‌هایی که حتی قابل‌اجرا و کاربردی نیستند؛ اما همین ایده‌های نشدنی، ایده‌های بهتری را می‌سازند، البته اگر به آنها اجازه ظهور بدهیم. منفی‌نگری و تمسخر ایده‌های جدید، اغلب آسان‌تر از به‌کارگیری درست آنها است.
نتیجه‌گیری
پیش از این‌که درمورد مسئله‌ای به صورت خلاقانه فکر کنید، لازم است آن را به‌خوبی درک کنید. برای داشتن تفکر خلاق، تمام فرضیات یا پیش‌داوری‌های قبلی خود را کنار بگذارید و به شیوه‌ی کاملا جدیدی به مسائل نگاه کنید؛
بیشتر بدانید :
مهارت حل مسئله و تصمیم گیری
هوش هیجانی
مهارتهای ده گانه زندگی طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی
محصولی متناسب با انتخاب شما یافت نشد.
اینستاگرام 
تلگرام(با فیلترشکن)